Arghhh het is weer zover hoor… Je bent totaal overprikkeld geraakt. Het was gewoon weer veel te veel. STOM STOM. Vandaag ga je helemaal niets doen. Je hebt helemaal nergens zin en behoefte in. Je blijft lekker de hele dag op bed liggen, niets doen, sterker nog je kan niets. Je kan alleen maar netflixen en stom voor jezelf uit staren.
Maar ja… dan is de dag voorbij en voel je je eigenlijk nog alleen maar beroerder. Je had juist deze dag niks doen ingepland omdat je overprikkeld was en omdat je het zo verdiend had. Maar nu ben je er eigenlijk helemaal niet gelukkig mee. Wat gaat hier fout?
Als je dit zo leest is er sprake van onderprikkeling. We staan altijd veel stil bij overprikkeling maar eigenlijk staan we te weinig stil bij onderprikkeling. Herkenbaar?
Wat is onderprikkeling:
De naam zegt het al je bent onderprikkeld. Met andere woorden je krijgt te weinig prikkels binnen waardoor je sympathisch zenuwstelsel te weinig wordt gestimuleerd. Dit deel van je brein zorgt ervoor dat je adrenaline wordt aangemaakt en dat je actief wordt. Gebeurt dit niet? Dan zal je versuft, ontevreden, moe, chagrijnig en down gaan voelen. Dit is de voornaamste reden waarom we bij hsp spreken over de welbekende ups and downs. Het is dan ook niet gek dat hoogsensitiviteit en depressie vaak met elkaar in verband worden gebracht.
Het kan zo zijn dat juist de extraverte hsp’ers vaker last hebben van onderprikkeling dan de introverte hsp’er. Dit komt omdat het brein van extraverte hsp’er sneller werkt. Je bent een enorme sneltrein. Misschien weet je nog van jezelf dat je op de middelbare school tijdens de les vaak je aandacht verzwakte. Dit heeft simpelweg te maken omdat het voor jou gewoon niet snel genoeg gaat. Je weet het nu wel. Je bent onderprikkeld. Het is tijd voor actie!
Je hebt twee soorten onderprikkeling. Namelijk de acute onderprikkeling en de langdurige onderprikkeling. De acute vorm volgt meestal meteen na overprikkeling. Net zoals in het voorbeeld heb je echt teveel gedaan en moet je even een hele dag niets. Aan het einde van de dag voel je eigenlijk nog beroerder. Je bent misschien wel iets fitter maar je voelt je nu leeg. Daarnaast heb je ook nog de langdurige vorm. Dit heeft meer te maken met hoe je huidige leven ingedeeld heb. Vind je je leven te saai, te weinig uitdagend, teveel routine en weinig vernieuwend? Dan zal er vast sprake zijn van langdurige onderprikkeling.
Overprikkelend naar onderprikkeld.
Ik benoemde het net al. Overprikkeling wordt vaak gevolgd door onderprikkeling. Bij de acute vorm is het vaak maar voor 1 of de 2 dagen. Maar bij de langdurige vorm gaat het verder. Misschien ben je een aantal jaar verschrikkelijk overprikkeld geweest. Misschien wel door een bepaalde baan, een relatie of dat je niet goed genoeg luisterde naar je behoeften.
Het is allereerst ontzettend belangrijk dat er aandacht wordt gegeven waar jouw overprikkeling vandaan komt. Plan je teveel? Neem je te weinig me-time? Ben je veel in aanraking met mensen die energie zuigen? En hoe kun je ervoor zorgen dat je dit meer in balans krijgt. Zodat je minder last krijgt van de ups and downs.
Het kan ook zijn dat je al jaren lang te weinig prikkels ontvangt. Ga je een keer naar een concert en raak je gelijk helemaal overprikkeld dan is het een goed idee om eens te kijken naar jouw onderprikkeling niveau! Het is namelijke echt mogelijk, in de juiste balans, dat je dit soort activiteiten zonder nare gevolgen kunt bijwonen!
De perfecte bijtank dag, hoe ziet die er dan uit?
Maar goed het is weer zover. Je bent te overprikkeld geraakt en je wilt een dag helemaal niets. Je ligt alleen maar in bed, gordijnen dicht en je hebt geen idee hoe je hier uit komt wat dan?
Vraag jezelf eens af wat zijn dingen om te doen waarvan ik echt ontlaadt, waardoor ga ik mijn ontspannen voelen maar krijg ik toch energie van.
Zoals (licht) sporten, yoga, wandelen in de natuur of een boekje lezen in de natuur. Overhaast vooral niet. Het gaat juist om luisteren naar jezelf. Wees vooral lief voor jezelf!
Bedenk dit wel van te voren. Zit je in de onderprikkeling is het lastig om er uit te komen. Wellicht helpt het je om het ook te benoemen naar je partner. Mij helpt het bijvoorbeeld enorm om even te wandelen in de natuur. Mijn vriend weet dit ook en benoemt dit dan ook naar mij als ik mijn onderprikkeling mood zit ;). Het is goed om er zelf uit te komen maar een stok achter de deur hebben kan nooit kwaad.
Lees ook is dit blogje over me-time.
Destructief zijn:
Wat je vaak ook ziet bij het onderprikkeling is dat je heel destructief naar jezelf wordt. Je gaat bijvoorbeeld heel veel eten. Waardoor je later alleen maar slechter gaat voelen. Je voelt je vies, dik en je baalt ontzettend van jezelf. Destructief naar jezelf zijn kan goed in verband worden gelegd met onderprikkeld zijn. Als je namelijk onderprikkeld bent blijf je vaak in de onderprikkeling hangen. I.p.v. de juiste dingen te doen waar je energie van krijgt en je gelukshormonen van gaat aanmaken, kies je ervoor om destructief naar jezelf te zijn en juist de dingen te doen waar je niet blij van wordt. Als het ware is onderprikkeling ook een vorm van destructie.
HSP loves prikkels:
Dus i.p.v. dat we altijd maar bezig zijn om alle prikkels uit ons leven te bannen. Sta je weleens stil bij welke prikkels jij wel nodig hebt in het leven? Waar word jij blij van? Heb jij een doel, doe je genoeg spontane dingen? Leef je en geniet je van het moment? Denk er eens over na, schrijf het op en pas het toe!
9 comments
Interessant inzicht. Ik ben regelmatig overprikkeld en heb dan soms ook echt een dag nodig om bij te komen. Ik dit niet eerder ingezien, maar ik merk dat ik dan inderdaad na een lange dag ‘niks’ onderprikkeld ben. En dus geen nieuwe energie binnen krijg van een fijne activiteit als lezen. Goed om me er mee bezig houden om de balans te vinden.
Het regelmatig een hele dag moeten bijkomen van bijv. een vrij druk weekend of een drukke dag, is dat typisch iets wat hooggevoelige mensen hebben? Ik herken het namelijk heel erg en vind het soms lastig om deze behoefte te accepteren. Ik vroeg me af of ik daar vooral behoefte aan heb door mijn gevoeligheid of hebben non-hsp’ers hier ook wel last van. Echt een dag nodig hebben om bij te komen?
Thanks!
Wauw, wat een mooie blog over een onderwerp waar ik inderdaad nog niet zo veel van af wist. Wat ik wel al voor mezelf had ontdekt is dat ik soms vol gas ga en daardoor soms flink op de rem moet trappen (gevoelsmatig). Als ik onder prikkelt ben (wat mij op dit moment regelmatig gebeurd op werk) ga ik heel veel andere dingen naar me toe trekken en ook dat zijn dat niet altijd zaken die me wel goede energie geven.
Ik zie nu in dat dat te maken heeft met mijn ‘prikkel’ balans. Als in: te veel prikkels die ik niet fijn vind versus prikkels die ik WEL fijn vind.
Goed om weer even stil te staan bij: wat kan ik moeiteloos heel goed doen? En hoe kan ik daarmee van waarde zijn (voor mezelf en anderen)?
Hm food for thought. Merci!
Wauw dankjewel ladies! Deze blog had ik precies nodig 🙂 Ik vind die balans tussen over- en onderprikkeling nog best wel lastig, maar elke dag wordt het een stukje makkelijker.
Wat een fijn blog om te lezen! Dit is voor mij enorm herkenbaar.. Vooral omdat ik juist helemaal niet zo snel last heb van mijn overprikkelingen, maar des te meer van onderprikkeld zijn als ik dat zo lees!
<3
Wat een goed artikel Nadia! Ik kan me hier echt helemaal in vinden. Ik voel me altijd naar na een dag helemaal niets doen en ben daarom ook helemaal niet goed in niets doen! Soms voel ik me daar dan weer rot over, want soms ben ik jaloers op mensen die de hele dag Netflix kunnen kijken. Maar door dit artikel zie ik in dat dat helemaal niet erg is en dat rustige dingetjes doen beter is, precies wat ik doe! Dankjewel! <3
Dank je wel lieve Charelle <3. Zo fijn om te horen 🙂
wow nooit bij stil gestaan maar dit komt me zo bekend voor! Na een paar drukke dagen op werk lekker een dagje bijkomen maar dan halverwege de dag of aan het einde denk ik dus ook hmm ik voel me juist slechter zoals je beschrijft. Ik ga hier beter op letten en kijken waarvan ik wel weer goede prikkels krijg etc. Super fijn artikel, bedankt!
Dank voor je lieve reactie! 🙂
Heel herkenbaar! Dankjewel voor dit artikel 🙂